1. åarjelsaemien gïeledotkemebiejjieh
Daen jaepien, 2019, lea FN:n aalkoeåålmegi gïelejaepie. UiT Nöörjen arktihke universiteete jïh Noerhte universiteete dejtie voestes åarjelsaemien faagebiejjide jïh konferansese böörieh, man aamhtesh leah åarjelsaemien grammatihken bïjre, Leevangkesne, golken 2.:n biejjien raejeste 4.:den biejjien raajan 2019.
Konferanse lea gaahpan gaajhkesidie gïeh åarjelsaemiengïeline berkieh jallh ïedtjem utnieh vielie åarjelsaemiengïelem lïeredh. Konferanse sjeahta lohkehtæjjide, gïeledotkijidie, studentide jïh gïelebarkijidie.
Programme
(kaanne jeatjahtåvva)
Åarjelsaemien/daaroen toelhkestæjja båata. Toelhkeste åarjelsaemiengïeleste daaroengïelese.
Gaskevåhkoen 2.10.
- 12.00–12.45
- Beapmoeh kantijnesne, Noerhte universiteetesne
- 13.00–13.15
-
Aalkove, Daniel Mortenson-savkesne
- Konferanse rïhpese
- Joejkije
- 13.15–14.15
- Bööresovveme lohkehtallije
Jussi Ylikoski: Åarjelsaemien gïele goh dïhte jillemes Uralsken gïele - 14.15–14.55
- Trond Trosterud: Partihkelh åarjelsaemiengïelesne
- 14.55–15.15
- Kaaffetjem jovhkestidh
- 15.15–16.25
- 17.00
- Gaskebiejjhbeapmoeh kantijnesne, Noerhte universiteetesne
Duarstan 3.10.
- 09.00–10.00
- Bööresovveme lohkehtallije
Lene Antonsen: Maskijnejarkoestimmie noerhtesaemiengïeleste, buerie jallh nåake åarjelsaemiengïelese? - 10.00–10.15
- Kaaffetjem jovhkestidh jïh juelkide seejkedh
- 10.20–12.00
- 12.00–12.55
- Beapmoeh kantijnesne, Noerhte universiteetesne
- 13.00–14.00
- Bööresovveme lohkehtallije
David Kroik: Diferentielle objektevïhtesjimmie - 14.00–15:20
-
- Mikael Vinka: Åarjelsaemien pronovmenh
- Bruce Morén-Duolljá: Julevsaemien demonstratijvh jïh maadthtaallh åarjelsaemien vuajnoste
- 15.20–15.35
- Kaaffetjem jovhkestidh
- 15.40–17.20
-
- Elin Fjellheim: Baakoej minngiegietjieh geerve gosse åarjelsaemien mubpiengïeline leara
- Liv Karin Joma: Objektem jååhkesjidh jallh ij jååhkesjh, åarjelsaemien gïelesne
- Bearna Bientie: Bijpelem åarjelsaemiengïelese jarkoestidh
- 20.00
- Gaskebiejjhbeapmoe Backlund hotellesne
Bearjadahken 4.10.
- 09.00–11.50
- Workshops, Daniel Mortenson-savkesne, Noerhte universiteetesne.
(Vuartesjh bïeljelimmiegoeresem, gosse veeljedh magkarinie workshopesne sïjhth meatan årrodh)[1] Gïeleteknologije, normeradimmie jïh gïelejealaskehteme
Dejnie urremes åarjelsaemien tekstine skandinaavijen gïelh vååjnoeh dennie åarjelsaemiengïelesne, dovne fonologijesne, morfologijesne jïh syntaktesne, mah leah aerpiesïejhmehtje åarjelsaemien gïelen vuestie. Vuesiehtæmman verbvalense «gåetesne baetsedh» vs. saemien «gåatan baetsedh». Pluraale "Mijjieh" dan dualijse "månnoeh" sæjjan båata tjihteden jïh habjerekonstruksjovne «mov lea bïenje» sjædta «manne bïenjem åtnam». Gåabph sïjhtijibie åarjelsaemiengïeline? Edtjijibie dejtie saemien gïelevæhtetjidie vaarjelidh jallh baajedh skandinaavijen gïelh åadtjodh baajnedh?
Seamma saaht man haaran gïele valkese, dle Divvun jïh Gïeleteknologijen dïrregh buerie jïh daerpies viehkievierhtine maehtieh sjïdtedh, vuesiehtæmman åarjelsaemien gïelelohkehtæmman. Workshopesne digkiedallijibie jïh soptsestallijibie ovmessie normeradimmien jïh gïeleevtiedimmien bïjre jïh guktie Divvun-jïh Gieleteknologije maehtieh sijjen gïeledïrregidie evtiedidh, guktie buerine jïh aevhkine åarjelsaemien seabradahkese sjidtieh.
[2] Fonologije - Kapihtele mij ij leah annje tjaalasovveme
Buerie kapihtele fonologijen bïjre fååtese dejnie urremes åarjelsaemien grammatihkine. Buerie dokumentasjovne åarjelsaemien tjoejelearoste buerine jïh aevhkine sjædta, gosse vuartasjidh guktie dïhte aerpiesïejhmetje fonologije dan daaletje åarjelsaemien fonologijen muhteste lea.
Ove Lorentz båata aalkoevistie soptsestidh, jïh mænngan digkiedallibie, soptsestallibie mij dïhte dennie fonologijen systeemesne jeatjahtovveminie.
[3] Åarjelsamien syntakse
Åarjelsaemien ij leah goh dah mubpieh saemiengïelh jïh lea aaj joekehtse skandinaavijen gïelijste. Magkeres dåeriesmoerh jijhtieh gosse maskijnejarkoestidh noerhtesaemiengïeleste åarjelsaemiengïelese? Magkeres konstruksjovnh, mej leah dåeriesmoerh gosse bijpelem åarjelsaemiengïelese jarkoestidh? Jallh learoegærjah? jallh administratijve teksth?
Workshop sjædta åarjelsaemien syntaksen bïjre, jïh magkeres variasjovnh leah åarjelsaemiengïelesne: Mah dah bööremes konstruksjovnh ovmessie konstruksjovnine? Mah konstruksjovnh leah ok jïh mejtie byörejibie uvtedh?
- 11.50–12.00
- Galhkuve Daniel Mortenson-savkesne
- 12.00–13.00
- Beapmoeh kantijnesne, Noerhte universiteeteesne
Gyhtjelassh jïh bïeljelimmie
Jis dov leah gyhtjelassh konferansen bïjre, dle tjaelieh/rïnghkh:
- Maja Lisa Kappfjell, rådgiver Divvun, UiT: maja.l.kappfjell@uit.no
- Sjur Nørstebø Moshagen, prosjektleder Divvun, UiT: sjur.n.moshagen@uit.no
- Asbjørn Kolberg, førstelektor Nord universitet: asbjorn.kolberg@nord.no
Svaalhtese Noerhte Universiteeten bielie konferansen bïjre.